ОЦІНЮВАННЯ РОЗВИТКУ ОРГАНІЧНОГО ЗЕМЛЕРОБСТВА В УКРАЇНІ ТА ПОЛЬЩІ

  • Н.М. Шмиголь Національний університет «Запорізька політехніка»; Poznan University of Life Sciences
  • Łuczka Władysława Poznan University of Life Sciences
Ключові слова: органічна продукція, державна фінансова підтримка, екологічні продукти харчування, органічне землеробство

Анотація

У статті проводиться аналіз тенденцій на внутрішніх ринках та в міжнародній торгівлі органічної продукції в Україні та Польщі. Доведено, що популяризація здорового способу життя для зростання його тривалості та якості, є однією з ключових стратегічних цілей національного розвитку в багатьох країнах світу, включаючи Європейський Союз. Це сприяє поступовій трансформації свідомості населення до споживання безпечних та екологічних продуктів харчування. Це, в свою чергу, призводить до зростання попиту на органічну продукцію, яка вирощується сільськогосподарськими підприємствами без застосування мінеральних добрив та пестицидів. Проте, масове впровадження органічного землеробства пов’язане з певними технологічними труднощами та обмеженнями, що зумовлює актуальність даної роботи. Доведено, що принциповою відмінністю Польщі від України є велика кількість малих сільськогосподарських підприємств, з середньою площею органічних угідь близько 27,4 га. В той же час, в Україні на кожне таке підприємство в середньому припадало до 850 га. Така ситуація в Україні склалась через певні об’єктивні причини: по-перше, відсутність працюючого ринку землі сільськогосподарського призначення; по-друге, високий поріг входження в галузь через відсутність державної фінансової підтримки, яка є основним напрямком видатків бюджету Європейського Союзу. Зведені статистичні дані дозволили порівняти між собою урожайність груп сільськогосподарських культур для органічного та традиційного землеробства в Польщі. Зазначено, що розвиток органічного виробництва в Польщі, на сьогоднішній день суттєвим чином відстає від середнього рівня по Європейському Союзу, де частка органічних угідь складає 8,1%. Для того, щоб досягнути цей рівень до кінця 2030 р., середньорічні темпи приросту органічних та перехідних угідь повинні становити не менше +11,2%, а частка перехідних угідь в них – 25,1%. В той же час, стратегічною метою ЄС до 2030 р. є переведення чверті всіх сільськогосподарських земель до складу органічних. В такому випадку, середньорічні темпи приросту відповідних площ в Польщі повинні складати +22,8%, а частка перехідних угідь в них становити не менше 40,6%. Як бачимо, за умов зберігання існуючих тенденції, жодний з цих сценаріїв не буде реалізованим. Зважаючи на порівняно низький рівень урожайності, досягти його можна лише шляхом державної підтримки та створення додаткових фінансових стимулів.

Посилання

Galat L. (2021), “Trends of development of the organic fruit and vegetable market of Ukraine in the world context”, Agrosvit, vol. 12, pp. 22–33. URL: http://www.agrosvit.info/pdf/12_2021/5.pdf

Shmyhol N., Haltsova O., Kushnir S., Beisenova L., Zasoba S., Matveichuk L. Research of credit policy prospects in the development of Ukraine’s agricultural complex. Financial and credit activity problems of theory and practice. 2022. Т. 1. №. 42. P. 34–40.

Belinska Y. et al. EU agricultural policy and its role in smoothing the sustainable development of the EU’s agricultural areas // IOP Conference Series: Earth and Environmental Science. – IOP Publishing, 2021. Т. 628. №. 1. P. 012030.

Купалова Г.І., Гончаренко Н.В. Державне стимулювання розвитку органічного рослинництва в Україні. Економіка та управління національним господарством: Проблеми економіки. 2020. № 2(44). URL: https://www.problecon.com/export_pdf/problems-of-economy-2020-2_0-pages-144_152.pdf

Кирилов Ю., Грановська В., Крикунова В. Чинники та стимули розвитку органічного виробництва в країнах світу. Економіка АПК. 2018. № 7. С. 16–26. URL: http://eapk.org.ua/contents/2018/07/16

Зінчук Т.О. Європейська інтеграція: проблеми адаптації аграрного сектора економіки : монографія. Житомир : ДВНЗ «Державний агроекологічний університет», 2008. 384 с.

Golik, Danuta & Żmija, Dariusz. (2017). Rolnictwo ekologiczne i perspektywy jego rozwoju w Polsce w świetle doświadczeń unijnych. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. 117–129. URL: https://www.researchgate.net/publication/318031805_Rolnictwo_ekologiczne_i_perspektywy_jego_rozwoju_w_Polsce_w_swietle_doswiadczen_unijnych

Jasiński J., Michalska S., Śpiewak R. [2014], Rolnictwo ekologiczne jako czynnik rozwoju lokalnego, „Wieś i Rolnictwo”, nr 4.

Groszyk J. (2022). Rolnictwo ekologiczne w Polsce w kontekście strategii unijnych, Infos nr 4(296). URL: http://orka.sejm.gov.pl/WydBAS.nsf/0/3D020D3FB88B94ACC125881D00386CF8/$file/Infos_296.pdf

Marszałek A. (2018). Rolnictwo i żywność ekologiczna jako szansa dla zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich. Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Wydział Towaroznawstwa i Zarządzania Produktem. Problemy Drobnych Gospodarstw Rolnych, Nr 4, 51–68. DOI: http://dx.doi.org/10.15576/PDGR/2018.4.51

Рослинництво України 2020. Статистичний збірник / За ред. О. Прокопенка. Державна служба статистики України. Київ, 2021. 183 с.

Закон України «Про основні принципи та вимоги до органічного виробництва, обігу та маркування органічної продукції», від 10.07.2018 р., №2496-VIII.

Органік в Україні. Федерація органічного руху в Україні. URL: https://organic.com.ua/organic-v-ukraini/

Постанова КМУ «Про затвердження Національної економічної стратегії на період до 2030 року», від 03.03.2021 р., №179. URL: https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/179-2021-%D0%BF#n25

European Commission. Biodiversity strategy for 2030. URL: https://environment.ec.europa.eu/strategy/biodiversity-strategy-2030_en

Raport o stanie rolnictwa ekologicznego w Polsce w latach 2019–2020. IJHARS Agricultural and Food Quality Inspection / Redakcja I.Zdrojewska. – Warszawa, 2021. URL: https://www.gov.pl/web/ijhars/raport-o-stanie-rolnictwa-ekologicznego-w-polsce

Rocznik Statystyczny Rolnictwa 2021. Statistical Yearbook of Agriculture / Redaktor Główny D.Rozkrut. – Warszawa 2021. URL: https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/en/defaultaktualnosci/3328/6/16/1/statistical_yearbook_of_agriculture_2021.pdf

Galat L. (2021), “Trends of development of the organic fruit and vegetable market of Ukraine in the world context”, Agrosvit, vol. 12, pp. 22–33. Available at: http://www.agrosvit.info/pdf/12_2021/5.pdf

Shmyhol, N., Haltsova, O., Kushnir, S., Beisenova, L., Zasoba, S., & Matveichuk, L. (2022). Research of credit policy prospects in the development of Ukraine’s agricultural complex. Financial and credit activity problems of theory and practice, 1(42), 34–40.

Belinska, Y., Matvejciuk, L., Shmygol, N., Pulina, T., & Antoniuk, D. (2021). EU agricultural policy and its role in smoothing the sustainable development of the EU’s agricultural areas. In IOP Conference Series: Earth and Environmental Science (Vol. 628, No. 1, p. 012030). IOP Publishing.

Galina Kupalova, & Nataliya Goncharenko (2020). State promotion of the development of organic plant farming in Ukraine. Problems of economics, 2 (44), 144–152.

Kyrylov Yu., Granovska V., Krykunova V. (2018) Factors and incentives for the development of organic production in the countries of the world. Economy of agro-industrial complex. No. 7. P. 16–26. Available at: http://eapk.org.ua/contents/2018/07/16

Zinchuk T.O. (2008) European integration: problems of adaptation of the agrarian sector of the economy: monographю Zhytomyr: DVNZ "State Agroecological University", 384 p.

Golik, Danuta & Żmija, Dariusz. (2017). Rolnictwo ekologiczne i perspektywy jego rozwoju w Polsce w świetle doświadczeń unijnych. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. 117–129. Available at: https://www.researchgate.net/publication/318031805_Rolnictwo_ekologiczne_i_perspektywy_jego_rozwoju_w_Polsce_w_swietle_doswiadczen_unijnych

Jasiński J., Michalska S., Śpiewak R. (2014), Rolnictwo ekologiczne jako czynnik rozwoju lokalnego, „Wieś i Rolnictwo”, nr 4.

Groszyk J. (2022). Rolnictwo ekologiczne w Polsce w kontekście strategii unijnych, Infos nr 4(296). Available at: http://orka.sejm.gov.pl/WydBAS.nsf/0/3D020D3FB88B94ACC125881D00386CF8/$file/Infos_296.pdf

Marszałek A. (2018). Rolnictwo i żywność ekologiczna jako szansa dla zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich. Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Wydział Towaroznawstwa i Zarządzania Produktem. Problemy Drobnych Gospodarstw Rolnych, Nr 4, 51–68. DOI: http://dx.doi.org/10.15576/PDGR/2018.4.51

O. Prokopenko (2021) Plantation of Ukraine 2020. Statistical collection. State Statistics Service of Ukraine. Kyiv, 183 p.

LAW OF UKRAINE «On Basic Principles and Requirements for Organic Production, Circulation and Labelling of Organic Products (The Official Bulletin of the Verkhovna Rada of Ukraine (BVR), 2018, No. 36, Article 275.

Organic in Ukraine. Federation of the Organic Movement in Ukraine. Available at: https://organic.com.ua/organic-v-ukraini/

Resolution of the CMU "On approval of the National Economic Strategy for the period until 2030", dated 03.03.2021, No. 179. Available at: https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/179-2021-%D0%BF#n25

European Commission. Biodiversity strategy for 2030. Available at: https://environment.ec.europa.eu/strategy/biodiversity-strategy-2030_en

Raport o stanie rolnictwa ekologicznego w Polsce w latach 2019–2020. IJHARS Agricultural and Food Quality Inspection / Redakcja I. Zdrojewska. – Warszawa, 2021. Available at: https://www.gov.pl/web/ijhars/raport-o-stanie-rolnictwa-ekologicznego-w-polsce

Rocznik Statystyczny Rolnictwa 2021. Statistical Yearbook of Agriculture / Redaktor Główny D.Rozkrut. – Warszawa 2021. Available at: https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/en/defaultaktualnosci/3328/6/16/1/statistical_yearbook_of_agriculture_2021.pdf

Опубліковано
2022-06-30
Як цитувати
Шмиголь, Н., & Władysława, Łuczka. (2022). ОЦІНЮВАННЯ РОЗВИТКУ ОРГАНІЧНОГО ЗЕМЛЕРОБСТВА В УКРАЇНІ ТА ПОЛЬЩІ. Управління змінами та інновації, (3), 48-54. https://doi.org/10.32782/CMI/2022-3-9
Розділ
Міжнародні економічні відносини