ІНСТИТУЦІОНАЛІЗАЦІЯ ПРИВЛАСНЕННЯ ІНФОРМАЦІЙНО-ЦИФРОВОГО ІНТЕЛЕКТУАЛЬНОГО ПРОДУКТУ: СУБСТИТУЦІЯ ТРАНСАКЦІЙНИХ ВИТРАТ

Ключові слова: власність, привласнення, інформаційно-цифровий інтелектуальний продукт, інституціоналізація, трансакційні витрати, інноваційна економіка

Анотація

У статті розкрито варіант саморегулювання інституціоналізації привласнення інформаційно-цифрового інтелектуального продукту, опосередковане трансакційними витратами, в національній економіці України. Окреслено найбільш доказові заходи регулювання економіки (у т.ч. й інституціоналізації привласнення інформаційно-цифрового інтелектуального продукту) у альтернативних концепціях економічної теорії. З'ясовано, що субституція трансакційних витрат саморегулювання відтворення акторів привласнення нелегітимного інтелектуального продукту проявляється при: створенні нелегітимного інтелектуального продукту (в кластері творців), ухиленні від податків і платежів (в кластері продуцентів), нелегальних процедурах вирішення конфліктів (в кластері посередників-підприємців). Формалізовано функціонал субституції трансакційних витрат саморегулювання відтворення привласнення нелегітимного інтелектуального продукту в системі рівнянь. Практична значимість визначена в придатності для державного регулювання відтворення привласнення інформаційно-цифрового інтелектуального продукту при удосконалення стратегії повоєнного відновлення національної економіки України.

Посилання

Alfred Marshall. Principles of Economics. Prometheus Books. 1997. 320 p.

Базилевич В.Д. Історія економічних вчень: підручник. Київ : Знання, 2004. 1300 с.

Якобчук В.П., Богоявленська Ю.В., Тищенко С.В. Історія економіки та економічної думки: навч. посіб. Київ : «Центр учбової літератури», 2015. 476 с.

Тарасевич В.М., Петруня Ю.Є. Історія економічних вчень : підручник. Вид. 2-ге, допов. і перероб. Київ : «Центр учбової літератури», 2016. 372 с.

Степаненко С.В., Антонюк С.Н., Фещенко В.М., Тимочко Н.О. Історія економіки та економічної думки: навч. посіб. Київ : КНЕУ, 2010. 743 с.

Nicholas Kaldor. Capital Intensity and the Trade Cycle. Publisher, L.S.E., 1939. 27 p.

Robinson Joan. The economics of imperfect competition. 2nd Edition. Palgrave : Macmillan, 1969. 352 p.

Coase R.H. The Nature of the Firm. Economics. 1937. Vol. 4. Р. 386–405.

Arrow Kenneth J. The Limits of Organization (Feels Lectures on Public Policy Analysis). W. W. Norton & Company. 1974. 88 p.

Васильєва Т.А., Боярко І.М. Трансакційні витрати як фактор формування ринкової інфраструктури. Вісник Сумського державного університету. Економіка. 2012. № 4. С. 125–129.

Смовженко Т.С., Денис О.Б. Трансакційні витрати як фінансові передумови появи економічних конфліктів. Фінанс.-кредит. діяльність: проблеми теорії та практики : зб. наук. пр. 2018. Вип. 4. С. 102–110.

Норт Д. Інституції, інституційна зміна та функціонування економіки. Київ : Основи, 2000. 198 с.

Аналітик трансакційних витрат та Нобелівський лауреат Олівер Вільямсон. Інформаційно-аналітичний портал Українського агентства фінансового розвитку. URL : http://www.ufin.com.ua/analit_mat/poradnyk/104.htm (дата звернення: 17.05.2024).

Matthews R. The Economics of Institutions and the Sources of Growth. The Economic Journal. 1996. Р. 901–908.

Геєць В.М. Суспільство, держава, економіка: феноменологія взаємодії та розвитку. Київ : Інститут екон. та прогнозування НАН України, 2009. 864 с.

Тарасевич В.М. Державний капіталізм: ренесанс versus забуття: монографія. 2016. 139 с.

Базилевич В.Д. Сучасна економічна теорія: в пошуках нової парадигми. Вісник Київського національного університету імені Тараса Шевченка. Сер. : економіка. 2013. № 4 (145). C. 5–7.

Артемова Т.І., Гриценко А.А., Кричевська Т.А. Ієрархія і мережі в інституційній архітектоніці економічних систем: монографія. К. : Ін-т екон. і прогнозування НАН України, 2013. 580 с.

Артемова Т.І. Інститут державно-приватного партнерства: світовий досвід і реалії України. Наукові праці Донецького національного технічного університету. Серія: економічна. 2010. Випуск 38-2. С. 110–117.

Мандибура В.О. Фінансово-організаційні механізми подолання “чорної економіки” та корупції в системі забезпечення соціально-економічного зростання. Економіка ринкових відносин. 2012. № 10. С. 29–36.

Alfred Marshall (1997) Principles of Economics. Prometheus Books. 320 p. (in English)

Bazilevich V.D. Іstorіja ekonomіchnikh vchen': Pіdruchnik [History of economic studies: Textbook]. Kyiv: Znannia, 1300 p. (in Ukrainian)

Jakobchuk V. P., Bogojavlens'ka Ju. V., Tishchenko S. V. (2015) Іstorіja ekonomіki ta ekonomіchnoї dumki: navch. posіb. [History of economy and economic thinks: Stud. textbook]. Kyiv: Senter study literature, 476 p. (in Ukrainian)

Tarasevych V. M., Petrunja Y. E. (2016) Іstorіja ekonomіchnikh vchen': pіdruchnik. Vid. 2-ge, dopov. і pererob. [History of economic studies: Textbook. 2th Ed]. Kyiv: Senter study literature, 372 p. (in Ukrainian)

Stepanenko S. V., Antonjuk S. N., Feshchenko V. M., Timochko N. O. (2010) Іstorіja ekonomіki ta ekonomіchnoї dumki: navch. posіb. [History of economy and economic thinks: Stud. textbook]. Kyiv: KNEU, 743 p. (in Ukrainian)

Nicholas Kaldor (1939) Capital Intensity and the Trade Cycle. Publisher, L.S.E. 27 p.

Robinson Joan (1939) The economics of imperfect competition. 2nd Edition. Palgrave: Macmillan. 352 p.

Coase R. H. (1937) The Nature of the Firm. Economics, vol. 4, pp. 386–405.

Arrow Kenneth J. (1974) The Limits of Organization (Feels Lectures on Public Policy Analysis). W. W. Norton & Company. 88 p.

Vasilieva T. A. (2014) Transaktsіynі vitrati yak faktor formuvannya rinkovoїіnfrastrukturi [Transaction costs as a factor in the formation of market infrastructure]. Bulletin of the Sumy State University. Economics, no. 4, pp. 125–129 (in Ukrainian)

Smovzhenko T. S., Denis O. B. (2018) Transakcіjnі vitraty jak fіnansovі peredumovi pojavi ekonomіchnikh konflіktіv [Transaction costs how financial pre-conditions of appearance of economic conflicts]. Finans.-credit activ.: problems theory and practical: ac. scientific papers, vol. 4, pp. 102–110.

North D. (2009)Іnstitucіi, іnstitucіjna zmіna ta funkcіonuvannja ekonomіki [Institutes, institutional change and functioning of economy]. Kyiv: Osnivy, 198 p. (in Ukrainian)

Analіtyk transaktsіinykh vytrat ta Nobelіvskii laureat Olіver Vіliamson [Transaction costs analyst and Nobel Laureate Oliver Williamson]. Informational and analytical portal of the Ukrainian Agency for Financial Development. Available at: http://www.ufin.com.ua/analit_mat/poradnyk/104.htm (accessed May 17, 2024). (n Ukrainian)

Matthews R. (1996) The Economics of Institutions and the Sources of Growth. The Economic Journal. P. 901–908.

Heyets V. (2009) Suspіl'stvo, derzhava, ekonomіka: fenomenologіja vzaєmodії ta rozvitku. [Society, state, economy: phenomenology of co-operation and development]. Kyiv: Institute of econ. and prognostication NAS Ukraine, 864 p. (in Ukrainian)

Tarasevych V. M. (2016) Derzhavnij kapіtalіzm: renesans versus zabuttja: monografіja [State capitalism: renaissance of versus oblivion: monograph]. Dnipro: PDC “Economica”, 139 p. (in Ukrainian)

Bazilevich V. D. (2013) Suchasna ekonomіchna teorіja: v poshukakh novoї paradigmi [Modern economic theory: in the searches of new paradigm]. Announcer of the Kyiv national university of the name of Taras Shevchenko. Economics, no.4 (145). pp. 5–7. (in Ukrainian)

Artemova T. I., Gricenko A. A., Krichevs'ka T. A. (2013) Іerarkhіja і merezhі v іnstitucіjnіj arkhіtektonіcі ekonomіchnikh sistem: monografіja [Hierarchy and networks in institutional architectonics of the economic systems: monograph]. Kyiv: Institute of econ. and prognostication NAS Ukraine, 580 p. (in Ukrainian)

Artemova T. I. (2010) Іnstitut derzhavno-privatnogo partnerstva: svіtovij dosvіd і realії Ukraїni [Institute of state-private partnership: world experience and realities of Ukraine]. Scientific works of the Donetsk national technical university. Series: economic, vol. 38-2, pp. 110–117. (in Ukrainian)

Mandibura V. O. (2012) Fіnansovo-organіzacіjnі mekhanіzmi podolannja “chornoї ekonomіki” ta korupcії v sistemі zabezpechennja socіal'no-ekonomіchnogo zrostannja [Financially-organizational mechanisms of overcoming of "black economy" and corruption are in the system of providing of socio-economic increase]. Economics of market relations, no. 10, pp. 29–36. (in Ukrainian)

Опубліковано
2024-06-26
Як цитувати
Леонідов, І. (2024). ІНСТИТУЦІОНАЛІЗАЦІЯ ПРИВЛАСНЕННЯ ІНФОРМАЦІЙНО-ЦИФРОВОГО ІНТЕЛЕКТУАЛЬНОГО ПРОДУКТУ: СУБСТИТУЦІЯ ТРАНСАКЦІЙНИХ ВИТРАТ. Управління змінами та інновації, (10), 28-32. https://doi.org/10.32782/CMI/2024-10-5